In onze rubriek ‘Achter de schermen bij…’ bezoeken we een van de vaarwegbeheerders in het land en laten we een nautisch operator aan het woord. Dit keer gingen we langs bij Verkeerspost Schellingwoude bij Amsterdam. Vanuit deze locatie wordt de verkeersbegeleiding voor de scheepvaart op het Binnen- en Buiten-IJ en het Amsterdam-Rijnkanaal geregeld. Laurens van Slooten (27) geeft een inkijkje in zijn baan als VTS-operator.
“Ik heb altijd al een passie voor de scheepvaart gehad. Al van jongs af aan was ik met een plezierbootje op het water te vinden. Beroepsmatig heb ik nooit gevaren, maar in mijn vorige baan heb ik wel met radar- en communicatiesystemen gewerkt. Toen ik in 2020 op zoek ging naar een nieuwe baan, kwam ik bij Rijkswaterstaat uit. Er was een vacature voor nautisch operator op de bediencentrale van Schellingwoude. Dit betekende het bedienen van het gemaal- en spuicomplex IJmuiden en het Oranjesluizencomplex in Amsterdam. Het bleek een mooie functie om ervaring op te doen in het nautische werkveld en op een later moment door te stromen naar de functie van VTS-operator.”
Gecombineerde werkplek
“Na anderhalf jaar als nautisch operator gewerkt te hebben, kwam op deze locatie een vacature vrij voor VTS-operator. In Schellingwoude werken de brug- en sluisoperators en VTS-operators namelijk op een gecombineerde werkplek. Doordat je vrijwel naast elkaar zit, wist ik al wat het werk van een VTSO inhield. En dat sprak mij enorm aan. Daarnaast paste deze baan beter bij mij vanwege mijn ervaring met radar- en communicatiesystemen. Dus ik twijfelde geen moment, solliciteerde en inmiddels werk ik nu ongeveer een jaar in deze functie.”
Uitdagende baan
“Het mooie aan dit werk is de combinatie van het monitoren van de scheepsbewegingen op je radarscherm en de communicatie met schippers. Dat wat je ziet op de radarbeelden moet je onder tijdsdruk vertalen in een heldere verkeersbegeleiding naar de schippers. Geen dag is hetzelfde en dat maakt het werk uitdagend. Schellingwoude is een druk knooppunt voor de scheepvaart, met vier sluizen en drie bunkerstations. Om het verkeer in goede banen te leiden, zitten we hier altijd met twee brug- en sluisoperators en twee VTSO’s. Daarnaast hebben we aan de overkant nog een bedienpost met een brug- en sluisoperator. Ook al zijn het gescheiden banen, je hebt veel met elkaar te maken. Dit alles zorgt ervoor dat het een erg leuke en gezellige werkplek is.”
'Als VTSO kijk je naar een 2D-radarbeeld, maar er is een 3D-wereld aan de gang'
“Gevaarlijke situaties op het water heb ik gelukkig nog niet meegemaakt. Maar als je goed met elkaar communiceert, kun je onveilige situaties in principe voorkomen. De communicatie met schippers verloopt doorgaans goed. Soms zijn er wel momenten dat je zo druk bent, dat je echt even prioriteiten moet stellen en je hoofd koel moet houden. Het kan zomaar gebeuren dat er twintig schepen in aantocht zijn, die allemaal in korte tijd de sector gaan passeren. Als VTSO kijk je naar een 2D-radarbeeld, maar er is een 3D-wereld aan de gang. Er gebeurt van alles op het water en jij bepaalt op welk moment je wat en naar wie communiceert. Je moet niet alleen stressbestendig zijn, maar ook een goed inschattingsvermogen hebben.”
Pleziervaart
“Het is hier het hele jaar druk met beroepsvaart en in de zomer is het extra druk met pleziervaart. Het komt wel eens voor dat recreatievaartuigen gevaarlijke manoeuvres uithalen of bijvoorbeeld ’s nachts zonder licht varen. Zij hebben vaak geen marifoon aan boord, kunnen niet goed snelheden inschatten en zijn zich niet altijd bewust van de gevaren. Gelukkig kun je als VTSO dan wel de beroepsvaart informeren om extra op te letten. Daarnaast hebben we de mogelijkheid om met een patrouillevaartuig in te grijpen, mocht het echt uit de hand lopen.”
Opleiding NNVO
“Ik kijk tevreden terug op mijn opleiding bij NNVO. De lesstof en de trainingen op de simulator sluiten goed aan op de praktijk. Op bepaalde momenten in de opleiding vraag je je misschien wel eens af waarom je iets moet leren, maar dat kom je dan later in de praktijk vanzelf tegen. Het onderdeel gespreksdiscipline biedt een supergoede basis in de communicatie met schippers. Al moet ik wel zeggen dat het in de praktijk niet altijd zo strak gaat als dat je bij NNVO leert.”
Over Verkeerspost Schellingwoude
- De locatie in Schellingwoude is een bediencentrale en een verkeerspost in één: vanuit deze plek worden zowel de Oranjesluizen bediend als het scheepvaartverkeer begeleid. Deze combinatie is uniek in Nederland.
- De verkeerspost is gesitueerd langs een drukke vaarroute dat het Noordzeekanaal, het IJ en het Amsterdam-Rijnkanaal met elkaar verbindt. Jaarlijks passeren gemiddeld 120.000 schepen de Oranjesluizen.
- De scheepvaart heeft de beschikking over vier schutsluizen. De grootste sluis van het viertal is de Prins Willem-Alexandersluis, met een afmeting van 200 bij ruim 24 meter.
Ben jij werkzaam als nautisch medewerker en vind je het leuk om een inkijkje te geven in jouw baan? Geef je dan op voor deze rubriek via
